Włochy, końcówka XVI wieku. Zagrożony przez rozkwit protestantyzmu Kościół rzymskokatolicki inicjuje Inkwizycję. Stary i uparty młynarz o imieniu Menocchio postanawia sprzeciwić się nowemu porządkowi. Oskarżony o herezję ignoruje błagania przyjaciół i rodziny i zamiast uciekać...